لکه‌زدایی ظروف کریستالی | چطور ظروف کریستالی را برق بندازیم؟

لکه‌زدایی ظروف کریستالی از این جهت که در زیبایی این ظروف نقش قابل توجهی دارد، بسیار با اهمیت است. معمولا ظروف کریستالی در مهمانی‌ها بیشترین کاربرد را دارند و بدیهی است که استفاده از ظروف کریستالی تمیز و براق و عاری از هرگونه لک، می‌تواند حس خوبی را به میزبان و میهمانان در یک مهمانی منتقل کند.

متاسفانه ظروف کریستالی در حین زیبایی فوق‌العاده‌ای که دارند اما به مرور زمان و یا بر اثر استفاده مداوم گاها مات و کدر می‌شوند و همین موضوع سبب می‌شود که جلوه و زیبایی خود را از دست بدهند و مسلم است که استفاده از ظروف کریستالی کدر شده برای مهمانی‌ها و حتی استفاده روزانه، خوشایند هیچ فردی نیستند.

از این رو لازم است که با چگونگی لکه‌زدایی ظروف کریستالی آشنا شوید و در فواصل زمانی معین پس از هرچند بار استفاده از این ظروف زیبا، آن‌ها را لکه‌زدایی کنید. البته در چگونگی رفع لکه ظروف کریستالی نیز بایستی دقت کافی داشت، چراکه گاهی با استفاده از روش‌های نادرست نه تنها لکه‌زدایی صورت نمی‌گیرد بلکه به کدر شدن ظروف کریستالی نیز منجر می‌شود.

در این مقاله علت لک شدن ظروف کریستالی توضیح داده می‌شود. همچنین به چگونگی لکه‌زدایی ظروف کریستالی با روش‌های طبیعی پرداخته می‌شود. در نهایت نیز نکات مهم و ضروری جهت تمیز کردن و نگهداری ظروف کریستال آورده خواهد شد.

کدرشدن ظروف کریستالی چگونه اتفاق می‌افتد؟

مات‌شدن ظروف کریستال به دو شکل صورت می‌گیرد:

• تشکیل لایه مات روی سطح کریستال

آب سخت یا باقی‌مانده مواد شوینده در فرآیند رفع لکه ظروف کریستالی ، سبب کدرشدن کریستال می‌‌شود. ترکیبات کلسیم و سایر مواد معدنی موجود در آب، روی سطح کریستال جمع می‌شوند و مه سفیدرنگی از خود به جا می‌گذارند. کدر و لکه‌دارشدن کریستال گاهی در ماشین ظرف‌شویی اتفاق می‌افتد؛ مثلاً مواد شوینده ماشین، به‌طور کامل از روی سطح آبکشی نمی‌شوند یا اسپری‌های پاشش آب در ماشین ظرف‌شویی قادر به پاک‌کردن ظروف کریستالی به‌طور کامل نیستند. این موضوع سبب می‌شود شیرآبه و مواد شوینده، در داخل ظروف طرح ابر و بادی تشکیل دهند. البته اگر از نمک ماشین ظرفشویی استفاده می کنید، این موارد به حداقل خواهد رسید.

حتی دمای آب هنگام شست‌وشو نیز تأثیرگذار است؛ به‌طوری‌که آب بیش‌ازحد داغ و آب خیلی سرد سبب کدری ظروف کریستال خواهند شد. وقتی برای مدت طولانی گل‌ها را در گلدان‌های کریستال نگه می‌داریم و آب گلدان مدام در حال تبخیر است، لایه سختی از املاح درون گلدان تشکیل می‌شود. شستن زیاد ظروف نیز تأثیر منفی بر شفافیت کریستال دارد؛ چراکه هر بار، بر میزان لایه تشکیل‌شده از رسوبات کلسیم افزوده می‌شود. این لایه کدر و مات ممکن است کل شیشه را بپوشاند یا تنها لکه‌های آب تشکیل شود. لکه ظروف کریستالی، رفع‌‌شدنی است و از بین بردن رسوب آب از روی ظروف شیشه‌ای کار سختی نیست. در واقع هیچ آسیب دائمی به کریستال وارد نمی‌کند.

• خط و خش‌دارشدن کریستال

خط و خش یک ماتی دائمی روی کریستال ایجاد می‌کند که نمی‌توانید آن را حذف کنید؛ زیرا مه و کدری در شیشه حک شده است. آب نرم همراه با مواد شوینده قلیایی منجر به خش‌دارشدن این ظروف می‌‌شود. اگر نتوانید لایه را با ناخن پاک کنید یا با یک قطره سرکه حل کنید، احتمالاً کریستال شما خش‌دار شده است و تنها راه‌حل برای این نوع کدری، جلوگیری از کدرشدن است. زیرا از بین بردن خط و خش ظروف کریستال کمی دشوار است.

تمیزکردن ظروف کریستالی تزئینی

کریستال‌های ظریف و تزئینی معمولاً حاوی اکسید سرب هستند که وزن، شفافیت و درخشندگی به این ظروف می‌بخشند. کدرشدن آن‌ها می‌تواند جلوه و درخشندگی این ظروف را تحت تأثیر قرار دهد و از زیبایی آن‌ها بکاهد. خوشبختانه اگر این کدرشدن به‌دلیل آسیب دائمی شیشه ایجاد نشده باشد، می‌توانید آن را از بین ببرید. شست‌وشوی مناسب و به‌دنبال آن پیشگیری از تشکیل رسوب سبب می‌شود کریستال شما شفاف و به بهترین شکل ظاهر شود. البته برخی از عزیزان درباره علت تمیزنشستن ظروف در ماشین ظرف‌شویی سوال می کنند، که این موضوع بستگی به موارد بسیاری از جمله مواد شوینده با کیفیت دارد.

یک قانون خوب برای درخشان نگه‌داشتن ظروف کریستال تزئینی، این است که بعد از استفاده و شستن این ظروف آن‌ها را با دستمال یا پارچه میکروفایبر خشک کنید. یک توصیه دیگر اینکه مطمئن شوید آب، برای مدت طولانی در ظرف کریستالی و شیشه‌ای باقی نمی‌ماند، که نیازمند فرآیند رفع لکه ظروف کریستالی باشد.

• حذف

لکه‌زدایی ظروف کریستالی را به‌محض اینکه متوجه آن شدید، شروع کنید؛ زیرا از شدیدشدن کدری جلوگیری می‌کند. ظروف تزئینی و  لیوان‌های کریستالی را به‌وسیله دست و با آب گرم و مایع ظرف‌شویی بشویید. از بین بردن جرم ظروف شیشه‌ای با برس‌های ساینده را کنار بگذارید و به‌جای آن از اسفنجی نرم برای رفع لکه ظروف کریستالی استفاده کنید. از ترکیب سرکه و آب، همین‌طور پارچه بدون پرز برای شستن ظروف کریستالی و خشک‌کردن آن‌ها بهره ببرید تا از ضخیم‌شدن لایه کدر هنگام خشک‌شدن آب جلوگیری کنید.

• جلوگیری

از شستن ظروف کریستالی در ماشین ظرف‌شویی خودداری کنید. شست‌‌وشوی این ظروف با دست، معمولاً از ایجاد خط و خش یا رسوب املاح آب سخت جلوگیری می‌کند. گرد و غبار روی سطح کریستال را با آب بشویید، سپس آن را خشک کنید. پاک‌کردن گرد و غبار با یک پارچه خشک می‌تواند سطح را خراشیده کند و منجر به کدری دائمی کریستال شود. همچنین تمیز و پاک‌کردن ظروف کریستالی کثیف قبل از خشک‌شدن، از تشکیل لایه خشک مواد غذایی جلوگیری کرده و با شست‌وشوی راحت‌تر مانع ایجاد کدری در سطح ظرف می‌شود. البته استفاده از بهترین جلادهنده ماشین ظرفشویی برای عزیزانی که از ماشین استفاده می کنند، بسیار مفید است.

مواد طبیعی برای تمیزکردن ظروف کریستالی

موادی چون سرکه، لیموترش و جوش‌شیرین برای رفع لکه ظروف کریستالی پیشنهاد شده‌اند، اما قبل از استفاده از هر ماده‌ای برای لکه‌زدایی ظروف کریستالی، ابتدا به روش زیر بررسی کنیم که آیا ظروف کریستالی کدرشده ما قابل شفاف‌شدن و برگشت به حالت اولیه هستند یا نه. برای این کار یک پارچه تمیز را در سرکه سفید خیس کرده و به‌کمک آن از بین رفتن جرم ظروف شیشه‌ای را امتحان کنید. اگر ظروف شیشه‌ای شما از قبل شفاف‌تر به نظر می‌رسند، پس هنوز امید به رفع حالت ابری و کدری وجود دارد. البته استفاده از فرمولاسیون های شیمیایی مثل نمک ظرف‌شویی در شفافیت کریستال تاثیر به سزایی دارد.

نحوه تمیزکردن ظرف کریستال کدر و ابری

برای شست‌وشوی دستی لیوان‌های کریستالی و از بین بردن جرم ظروف شیشه‌ای می‌توان به روش زیر عمل کرد:

مرحله اول:‌ به ازای یک قسمت مایع ظرف‌شویی، یک قسمت سرکه سفید و سه قسمت آب اضافه کنید.

مرحله دوم: با استفاده از این محلول و دستمال، ظروف را از داخل و خارج تمیز کنید.

مرحله سوم: ظرف را زیر آب جاری بگیرید تا شسته شود.

مرحله چهارم: این کار را تکرار کنید تا لکه‌ها برطرف ‌شود.

همچنین برای بازگشت برق و درخشندگی آن‌ها، از یک لیموترش استفاده کنید. به‌آرامی و با حوصله، لیموترش نصف‌شده را به سطح داخلی و خارجی ظرف بکشید و سپس با آب ولرم شست‌وشو دهید. لیموترش به لکه‌زدایی ظروف کریستالی کمک شایانی می‌کند، اما برای چرک‌زدایی، محلول قلیایی را به کار ببرید. به این صورت که در ظرف محتوای آب ولرم، یک فنجان جوش‌شیرین بریزید و هم بزنید. حالا برای مدت 10 دقیقه، ظروف خود را در این محلول قرار دهید و سپس آبکشی کنید. حال با مایع ظرف‌شویی و دستمال نرم شست‌وشو دهید. شستن ظروف کریستالی به این طریق، باعث رفع لکه ظروف کریستالی می شود. البته برای از بین‌بردن جرم ظروف شیشه‌ای روش های گوناگونی وجود دارد.

نکات مهم هنگام تمیزکردن ظروف کریستالی

• برای جلوگیری از خراشیده‌شدن کریستال هنگام تمیزکردن، هر جواهری مثل انگشتر یا دستبند را کنار بگذارید.
• قبل از شستن ظرف کریستال خود، سینک ظرف‌شویی را با حوله بپوشانید. به این طریق، احتمال شکستن ظرف کریستال، درصورت لیزخوردن از دست شما کاهش می‌یابد.
• شیر ظرف‌شویی را با یک محافظ لاستیکی یا حوله‌ای بپوشانید تا از آسیب‌دیدن کریستال در اثر برخورد احتمالی با شیر جلوگیری شود.
• سینک ظرف‌شویی را با آب گرم پر کرده و یک مایع ظرف‌شویی ملایم به آن اضافه کنید.
• می‌توانید از یک برس بطری نرم، برای تمیزکردن شیارها یا بخش‌هایی که دسترسی به آن‌ها دشوار است، استفاده کنید.
• هنگام شستن ظروف کریستالی، حتماً یک دست خود را به ظرف نگاه دارید و اجازه شناورشدن به آن ندهید.
• برای خشک‌کردن و پاک‌کردن ظروف کریستالی، از یک حوله کتان یا حوله نرم و بدون پرز استفاده کنید. این کار در رفع لکه ظروف کریستالی بسیار مفید است.

طریقه نگهداری از ظروف کریستالی

• همیشه لیوان‌های کریستالی خود را با دست بشویید.
• از قراردادن ظروف کریستالی در ماشین ظرف‌شویی بپرهیزید؛ زیرا اسپری آب می‌تواند ظروف را خراش دهد.
• شستن ظروف کریستالی تنها بخشی از نگهداری آن‌هاست. مهم است که این ظروف را قبل از کنارگذاشتن کاملاً خشک کنید.
• ظروف کریستالی را در قفسه‌ای نگهداری کنید که در معرض ضربه یا برخورد به جسم سخت نباشند.
• از دست‌زدن با دست برهنه به ظروف کریستالی خودداری نمایید؛ زیرا دست شما نیز می‌تواند سبب ایجاد خراش‌های ریز در ظرف شود.
• برای لکه‌زدایی ظروف کریستالی و حذف اثر انگشت از روی آن، از کمی سرکه استفاده کنید. شست‌وشوی ظروف کریستالی را جدا از ظروف دیگر انجام دهید.
• ظروف کریستال و تمام ظروف شیشه‌ای را دور از نور مستقیم خورشید نگهداری کنید.
• در همه حال حساسیت و گران‌قیمت بودن آن‌ها را مدنظر داشته باشید؛ چه هنگام تمیزکردن و لکه‌زدایی و چه هنگام جابه‌جایی آن‌ها

سخن پایانی

در زیبایی و جلوه ظروف کریستالی هیچ شکی نیست. اما قطعا زیبایی این ظروف زمانی بیشتر خودنمایی می‌کند که براق و بدون لک باشند. در این مقاله نحوه لکه‌زدایی ظروف کریستالی بیان شد و علت کدر شدن ظروف کریستالی و راه‌حل‌های جلوگیری از این موضوع نیز توضیح داده شدند.

همچنین نحوه تمیز کردن ظروف کریستالی تزئینی با موادی طبیعی و بدون ضرر آورده شد. در نهایت نیز  در مورد نکات مهم و ضروری که در تمیز کردن و نگهداری از ظروف کریستال حائز اهمیت هستند صحبت شد.